عطار نیشابوری

فریدالدین ابو حامد محمد عطار در نیشابور به سال(540هجری) بدنیا آمد. او را یکی از عرفای بزرگ و یکی از بلند پایه ترین شعرای ایران مینامند. کودکی او در پرده ای از ابهام قرار دارد, عوفی در کتاب لباب الاباب از او بعنوان کسیکه جاده سالک را پیموده نام میبرد. نام پدرش محمود و بدین جهت عطار مینامد که به شغل دارو فروشی اشتغال داشته، عده ای او را اهل کدکن میدانند ، در آنجا مزاری بنام پیر زروند وجود دارد که آنرا پدر عطار مینامند و مورد احترام اهالی میباشد. کودکی او مصادف است با هجوم غزها که آمدند ، کشتند ، غارت کردند و رفتند که جز غم و اندوه چیزی برای عطارنداشته و تاثیر عمیقی بر روح جستجوگر او گذاشته، گویا او در آنزمان 7 با 8 سال بیشترنداشته. پس از رفع فتنه غزها به مکتب رفته و به تحصیل علوم آنزمان پرداخت و سرگذشت بزرگان را مطالعه کرد، ناخوداگاه بسوی طریقت گام برمیدارد حتی در تذکره اولیا از بعضی ازین بزرگان نام میبرد. عطار چون به حرفه داروسازی اشتغال داشته از نظر مادی مستقل بوده و همین بی نیازی باعث شد که از رفتن به نزد امرا و مدح گویی خودداری کند. جامی مرگ او را بسال (628هجری) ذکر میکند و این مغایر است باحمله مغولان ( 618هجری)بوده زیرا عطار همراه با مردم نیشابور در نبرد با مغولان کشته میشود. عطار دیداری با مولانا در نیشابور داشته و آن موقعی است که بهاولد پدر مولانا که مجبور به هجرت از بلخ به زیارت خانه خدا میشود، عطار که او را نوجوانی باهوش و خلاق میبیند کتاب اسرارنامه خودش را به مولانا هدیه میدهد، از این رو این کتاب همیشه همراه مولانا بوده است، این نشان میدهد که مولانا چقدر به دیده احترام به عطار نگاه میکرده است و تاثیر شعر عطار در مولانا را به وضوح میتوان دید. درباره اینکه عطار از کجا و از کدام استاد درس گرفته اطلاع دقیقی نداریم اما بنا به نقلی، او در ماوراءالنهر به خدمت سلطان العارفین مجد الدین بغدادی رسیده و خرقه تبرّک از دست او گرفته ، وسعت معلومات او از نوشته هایش پیداست که او احاطه کامل به قران و روایات داشته است حدود(90 )سال عمر و کسب فیض از محضر بزرگان او را آشنا به دیگر ادیان کرده است ، علوم روز را که شامل پزشکی ، ستاره شناسی ، فلسفه ، موسیقی فرا گرفته همچنین مراحل سیر و سلوک و درک حالات بزرگان بخصوص نجم الدین کبری که از مشایخ سده ششم بوده بهره کافی برده، ظاهرا دیداری هم درخوارزم با او داشته متاسفانه تمام آثار او در واقعه نیشابور از بین رفته آنچه که بما رسیده است آنهایست که خارج از نیشابور نزد دیگران بوده است .

کاظم مزینانی

بنمایگان *

دکترشفیعی کدکنی*

الهی نامه عطار*

دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن

کتاب ازبهار تاشهریار ج ۲ص۱۱۱به