
کوه آرارات
کوهی در مرز ایران، ترکیه، نخجوان و ارمنستان
کوه آرارات کوه مقدس ارامنه است و برایشان سمبل مقاومت و پایداری و تاریخ ارمنیان است مانند ایرانیان که دماوند برایشان مقدس است ، بیشتر از هزاران داستان و شعر و آهنگ های زیبا در وصف آرارات گفته و اجرا شده است آرارات کلمه ترکیبی و ارمنی است و در هر حال همه ارامنه به آن سو نگاه می کنند .
بخش عمدهای از سرزمین کوهستانی ارمنستان، با مرکزیت کوه آرارات، که سرچشمهٔ رودخانههای دجله، فرات و ارس و محصور به آبهای دریای خزر، دریای سیاه و دریای مدیترانه است، در زمان پیدایش انسان اولیه در زیر آبهای بالا آمده پس از عصر یخبندان و جزو نخستین سکونت گاههای انسان اولیه بوده. وجود حدود ۱۰۷۶ غار، فقط در اطراف شهر آنی (شهر باستانی) حاکی از وضعیت مناسب زندگی انسانهای غارنشین در آن دوران در منطقهٔ سرزمین کوهستانی ارمنستان است. از دوران زیست (همو سپینس)ها آثاری باقیمانده که قدمت آنها در سرزمین کوهستانی ارمنستان به دوازده هزار سال، پیش از میلاد بازمیگردد. پیدایش، اسکان و رشد انسانهای اولیه مستقیماً در گرو محیط زیست مناسب بودهاست. از این رو، منطقهٔ حاصلخیز و پرآب سلسله جبال ارمنستان و اطراف کوه آرارات را یکی از نواحی مناسب برای سکونت انسان اولیه و رشد دامداری و کشاورزی پس از دوران یخ بندان کرهٔ زمین دانستهاند. وجود معادن طبیعی و رشد صنعتی ناشی از طبیعت مستعد منطقه بعدها، در طول تاریخ و در عصر آهن و مفرغ نیز سبب شکوفایی استعداد ساکنان این ناحیه شد. کشف ابزارهای آهنی به جای مانده از انسان اولیه، ضرب سکههای امپراتوری روم و تأمین اسلحهٔ فلزی ارتش ایران باستان گواه این واقعیت است