در شماره گذشته توضیح دادیم
که حد مجاز نوشیدن الکل در شبانه روز برای زنان یک واحد استاندارد و برای مردان دو واحد استاندارد الکل می باشد. همچنین تاکید کردیم که افرادی که الکل نمی نوشند، نباید نوشیدن الکل را به هر دلیلی آغاز کنند، زیرا الکل بر تمامی ارگان های بدن به خصوص مغز، قلب، کبد، لوزالمعده و سیستم ایمنی اثر سوء می گذارد. در این شماره به ارتباط بین نوشیدن الکل و برخی سرطانها می پردازیم.
در بررسی گسترده تحقیقات و مطالعات علمی در زمینه سرطانها، اتفاق نظر قوی بر این است که بین نوشیدن الکل و وقوع برخی سرطانها ارتباط وجود دارد. برنامه ملی سم شناسی که زیرمجموعه سازمان سلامت و خدمات انسانی (US Department of Health and Human Services) در ایالات متحده می باشد، نوشیدنی های الکلی را در لیست مواد کارسینوژن (Carcinogen) یا سرطان زا برای انسان طبقه بندی می کند. تحقیقات علمی نشان داده اند که هر چه یک فرد مقدار بیشتری الکل بنوشد، به خصوص اگر این مقدار زیاد را به طور مرتب در طول یک دوره زمانی مصرف کند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به برخی سرطان ها قرار می گیرد. مهم ترین این سرطان ها به شرح زیر می باشند:
سرطان در نواحی سر و گردن ( Head and Neck Cancer): نوشیدن الکل به عنوان یکی از عوامل شناخته شده در افزایش خطر ابتلا به سرطان در نواحی سر و گردن شناخته شده است. خطر ابتلا به خصوص برای سرطان های داخل حفره دهان (به استثنای لبها)، گلو و حلق و حنجره بیشتر می باشد. افرادی که بیش از ۵۰ گرم الکل یا بیشتر در یک شبانه روز می نوشند (این میزان معادل ۵/۳ واحد استاندارد الکل است)، حداقل دو تا سه برابر بیش از افراد غیرالکلی در معرض خطر ابتلا به این نوع از سرطانها قرار می گیرند. به علاوه خطر ابتلا به این سرطانها در افرادی که به همراه نوشیدن الکل سیگار هم می کشند، بیشتر افزایش می یابد.
سرطان مری (Esophageal Cancer): نوشیدن الکل یکی از عوامل عمده افزایش خطر ابتلا به نوعی از سرطان های مری موسوم به کارسینوم سلول سنگفرشی (Esophageal Squamous Cell Carcinoma) می باشد. افرادی که دارای نوعی نقص ژنتیکی هستند و بدنشان فاقد یک آنزیم خاص برای متابولیسم و سوخت و ساز الکل می باشد، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این نوع از سرطان هستند.
سرطان کبد (Liver Cancer): نوشیدن الکل نه تنها یک عامل مستقل در افزایش خطر ابتلا به سرطان کبد است، بلکه به عنوان یک علت اولیه برای ابتلا به کارسینوم سلول کبدی (Hepatocellular Carcinoma) نیز شناخته شده است. دو علت عمده دیگر ابتلا به این سرطان، عفونت مزمن با ویروس های هپاتیت B و C می باشند.
سرطان سینه (Breast Cancer): تاکنون بیش از صد مطالعه اپیدمیولوژیک برای بررسی ارتباط بین نوشیدن الکل و ابتلا به سرطان سینه در خانم ها انجام شده است. همه این مطالعات بدون استثناء نشان داده اند که بین افزایش در میزان مصرف روزانه الکل و افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه در خانم ها ارتباط وجود دارد. یک بررسی گسترده بر روی ۵۳ مورد از این مطالعات (که در مجموع تعداد ۵۸۰۰۰ خانم مبتلا به سرطان سینه را شامل می شد) نشان داد که خانم هایی که در هر شبانه روز بیش از ۴۵ گرم الکل (معادل سه واحد استاندارد الکل و سه برابر حد مجاز روزانه برای زنان) می نوشند، در مقایسه با خانم هایی که الکل مصرف نمی کنند، ۵/۱برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه می باشند. در مطالعات وسیع تر در آمریکا و بریتانیا مشخص گردید که به طور کلی به ازای مصرف هر ده گرم الکل روزانه، خطر ابتلا به سرطان سینه برای خانم ها بین ۷ تا ۱۲ درصد (در مقایسه با خانم هایی که الکل نمی نوشند) افزایش می یابد.
سرطان کولون (Colorectal Cancer): نوشیدن الکل باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان های روده بزرگ (Colon) و ناحیه مقعد (Rectum) می شود. یک بررسی گسترده بر روی نتایج ۵۷ تحقیق مختلف نشان داد که افرادی که بیش از ۵۰ گرم الکل یا بیشتر در یک شبانه روز می نوشند (این میزان معادل ۵/۳ واحد استاندارد الکل است)، ۵/۱ برابر بیش از افراد غیرالکلی در معرض خطر ابتلا به سرطان های کولورکتال قرار دارند. بر اساس این بررسی به طور کلی به ازای مصرف هر ده گرم الکل روزانه، خطر ابتلا به سرطان کولورکتال حدود ۷ درصد (در مقایسه با افرادی که الکل مصرف نمی کنند) افزایش می یابد.