یک پژوهش جدید که توسط یک کمیسیون علمی برجسته انجام شده و نتایج آن در ژورنال پزشکی بریتانیایی «لنست» منتشر شده است، نشان می‌دهد که بازنشستگی زودهنگام خطر ابتلا به آلزامیر را بالا می‌برد و یا دست کم موجب زوال شدید عقل و دیگر اختلالات شناختی می‌شود.
بنا بر گزارش کمیسیون لنست، یک مطالعه ۱۲ ساله که بر روی ۱۶۵۸ نفر انجام شده است نشان می دهد که بازنشستگی در سنین بالاتر، و نه تعداد سالهای اشتغال، خطر زوال عقل را کاهش می‌دهد. … مطالعه دیگری نیز نشان می‌دهد که خطر از دست دادن حافظه اپیزودیک یا رویدادی در سالمندانی که زود بازنشسته شده‌اند – با در نظر گرفتن سن، جنسیت، درجه سلامت، و شرایط مالی یکسان – دو برابر بیشتر از سالمندانی است که هنوز کار میکنند.»
همچنین یک مطالعه دیگر که بر روی ۳۴۳۳ نفر انجام شده است نشان می‌دهد که حافظه کلامی در افرادی که در سن متوسط ۶۱ سالگی بازنشسته شده اند، ۳۸ درصد سریع‌تر از ایام پیش از بازنشستگی‌شان تحلیل رفته است. پژوهشگران اضافه میکنند: «در کشورهایی که سن بازنشستگی در مقایسه با کشورهای دیگر کمتر است، میانگین عملکرد شناختی در کل پایین‌تر است.»
دمانس یا زوال عقل معضلی جدی است و در مقایسه با کووید۱۹ زندگی افراد به مراتب بیشتری را نابود کرده است. حدود ۵۰ میلیون نفر در سراسر جهان به دمانس مبتلا هستند و پیش‌بینی می‌شود که این تعداد تا ۳۰ سال آینده سه برابر شود. هیچ واکسنی برای این اختلال وجود ندارد و شرایط هر سال بدتر می‌شود. بیشتر افرادی که از این بیماری رنج می‌برند افراد سالمند هستند.
شاید ابتلا به این اختلال یکی از بزرگترین نگرانی‌های مردم در برنامه‌ریزی برای دوران بازنشستگی باشد – نه تنها به خاطر این که بیماری بدی است، بلکه به خاطر این که سال‌ها ادامه دارد، و برای خانواده‌ها بسیار ناگوار است و هم از نظر مراقبت کردن و هم از نظر مالی فشار سنگینی روی آنها می‌گذارد.
این کمیسیون لنست از بیش از ۲۰ دانشمند برجسته پزشکی از سراسر جهان، از بریتانیا گرفته تا اسرائیل و تا استرالیا تشکیل یافته است. این هیئت اخیراً یک مرور سیستماتیک بر روی تمام تحقیقات و پژوهش‌هایی که بر روی آلزایمر و دیگر اختلالات زوال عقل شده، انجام داده و نتایج آن را منتشر کرده است. گزارش پیشین این هیئت در سال ۲۰۱۷ منتشر شده بود.
کمیسیون‌ها یا کمیته‌های «روبان آبی» گروه‌هایی هستند که از کارشناسان و افراد استثنائی تشکیل یافته‌اند و موضوعات و چالش‌هایعلمی را مورد تحلیل، بررسی، و مطالعه قرار می دهند.
خبر بد:
دانشمندان هنوز علت بیماری آلزایمر را نمی‌دانند و با درمان آن دست و پنجه نرم میکنند.
خبر خوب:
پژوهشگران اکنون ۱۲ راه مختلف پیدا کرده‌اند که می توانند خطر ابتلا به دمانس را به طور چشمگیری کاهش دهد.
در این گزارش آمده است: «حدود ۴۰ درصد از موارد زوال عقل در سراسر جهان بر اثر ۱۲ عامل خطر قابل تغییر، به وجود می‌آیند. یعنی … با تغییر دادن آنها می‌توان [از بروز بیماری] جلوگیری کرد و یا آن را به تعویق انداخت.»
سه مورد از این ۱۲ عامل جدید هستند. ۹ عامل دیگر اولین بار در گزارش ۲۰۱۷ کمیسیون لنست منتشر شدند و به گفته پژوهشگران از آن به بعد با مطالعات و بررسی‌های بیشتر تایید شده‌اند.
برخی از این عوامل، کارهایی هستند که اختیار آنها مستقیماً تحت کنترل خودمان است.
به گفته پژوهشگران، افرادی که می‌خواهند خطر ابتلا به زوال عقل را در خود پایین بیاورند، باید:
- از مصرف بیش از حد مشروبات الکلی خودداری کنند.
- خود را در معرض دود و آلودگی هوا قرار ندهند.
- سیگار نکشند و از مصرف هر نوع دخانیات دیگر نیز پرهیز کنند.
- وزن خود را به حد تعادل برسانند و نگذارند دچار چاقی مفرط شوند.
- فعالیت فیزیکی خود را افزایش دهند و ورزش کنند.
- فشار خون خود را پایین نگه دارند.
- اگر گوش‌هایشان سنگین شده، حتماً از سمعک استفاده کنند. چرا که ظاهراً قدرت شنوایی در جلوگیری از دمانس مؤثر است.
- حد اقل دیپلم دبیرستان خود را بگیرند. تحصیلات و یاد‌گیری هر چه بیشتر تا قبل از ۲۰ سالگی، خطر ابتلا به دمانس را کاهش می‌دهد.
عوامل خطر دیگر – از جمله ضربه مغزی، افسردگی، و انزوای اجتماعی – بسیار پیچیده‌تر از آن هستند که قابل کنترل یا پیشگیری باشند.
یک نکته نه‌چندان خوشایند:
قرنطینه و انزوای اجتماعی در طول همه‌گیری کرونا می‌تواند دقیقاً موجب شدت بیشتر این عوامل شود. در طول تعطیلی شهرها و محدودیت‌های اجتماعی مردم بیشتر در انزوا به سر می‌برند، بیشتر افسرده هستند، بیشتر مشروبات الکلی می‌نوشند، بیشتر می‌‌خورند، و کمتر ورزش میکنند.
این‌ها را گفتیم، حالا با یک خبر خوب تمام می‌کنیم:
مطالعات کمیسیون لنست بر روی ۱۵ هزار سالمند نشان داده است که خطر زوال عقل در افراد بالای ۶۵ سالهای که کتاب می‌خوانند، و بازی و قمار میکنند، کمتر است. پس شاید رواج دادن بازی پوکر در خانه سالمندان ایده خوبی باشد!