چهره‌های «آریتا فرانکلین» در واشنگتن: بانوی «سول» از دید بزرگان نقاشی
<<منبع: صدای آمریکا>>
به مناسبت درگذشت آریتا فرانکلین، موزه ملی چهره‌ها از روز جمعه (دیروز) نمایشگاهی ترتیب داد از برگزیده آثار اصیلی که طی دهه‌های گذشته، از چهره ملکه موسیقی سول در مجموعه عظیم خود گردآوری کرده است. در این نمایشگاه به تصاویر شاخصی برمی‌خوریم که با گذشت دهه‌ها همچنان تازگی دارند.
به مناسبت درگذشت آریتا فرانکلین، موزه ملی چهره‌ها از روز جمعه نمایشگاهی ترتیب داد از برگزیده آثار اصیلی که طی دهه‌های گذشته، از چهره ملکه موسیقی سول در مجموعه عظیم خود گردآوری کرده است. در این نمایشگاه به تصاویر شاخصی بر می‌خوریم که با گذشت دهه‌ها همچنان تازگی دارند.
آریتا فرانکلین در سال ۲۰۱۵ جایزه چهره یک ملت را از موزه ملی چهره‌ها دریافت کرد و در میهمانی ویژه افتتاح نمایشگاه چهره‌های آمریکا، روی صحنه رفت. این نمایشگاه را موزه ملی چهره‌ها به تصاویر برگزیده کسانی اختصاص داده است که با هنر، شجاعت، پایمردی و خلاقیت خود، به چهره آمریکا، شکل بخشیدند.
در نمایشگاه ویژه‌ای که موزه برای بزرگداشت آریتا فرانکلین ترتیب داده است، از جمله به پوستر مشهور گرافیست برجسته «میلتون گلی‌زر» بر می‌خوریم که به سبک همیشگی خود، با اشکال هندسی ابتکاری، انرژی خلاقه آریتا فرانکلین را به تصویر کشیده است. این تصویر در سال ۱۹۶۸ ساخته شده، و با موزه ملی چهره‌ها همزاد است.
گلی‌زر این تصویر را برای چاپ در مجله Eye به وجود آورده بود، مجله‌ای که بنگاه انتشاراتی «هرست» ناشر پرفروش‌ترین مجلات زمانه، برای مخاطبان نوجوان، چاپ می‌کرد.
در آن زمان، آریتا فرانکلین ۲۶ سال بیشتر نداشت، ولی در اوج شهرت و خلاقیت خود بود، به عنوان خواننده‌ای برخاسته از موسیقی مذهبی، که با صدای خود، به ایمان مذهبی، جاذبه‌ای جسمانی بخشید، و به ترانه‌های عاشقانه، طنینی ملکوتی افزود، و به گفته کارشناسان، موسیقی همه‌پسند زمان خود را دگرگون کرد. همان سال، صدای آریتا فرانکلین در مراسم تشییع جنازه مارتین لوتر کینگ طنین انداخت.
اسما نعیم، کارشناس هنری آثار چاپی، طراحی و پوستر در موزه ملی چهره‌ها در مصاحبه‌ای با ماهنامه وزین «اسمیتسونیان» می‌گوید: «الگوی رنگ‌آمیزی، شکل‌ها و نقش‌های پوستر میلتون گلی‌زر، همه از انرژی و شور آریتا فرنکلین حکایت دارند.»
میلتون گلی‌زر از این پوستر انقلابی که به طریق لیتوگرافی ساخته شده، میلیون‌ها نسخه در طول سالها به فروش رساند اما اصل آن، برگرفته از صفحات مجله «آی»، در موزه ملی چهره‌ها قرار دارد.
تصویر شاخص دیگر نمایشگاه، روجلدی است که هنرمند پاپ‌آرت، اندی وارهول، در سال ۱۹۸۶ برای سی‌وچهارمین آلبوم ترانه‌های آریتا فرانکلین کشید، به سبک آشنای چاپ ابریشم، که وارهول برای تصاویر بزرگان هم‌عصر خود از آن بهره می‌گرفت.
در بیوگرافی آریتا فرانکلین که در سال ۲۰۰۱ منتشر شد، می‌خوانیم که این اثر«اندی وارهول»، آخرین کار این هنرمند است که در سال ۱۹۸۷ از دنیا رفت. اصل روجلد آلبوم اینک در مجموعه عظیم موزه هنر مدرن نیویورک نگهداری می‌شود.
نهاد دولتی «اسمیتسونیان» که موزه‌های بزرگ و ملی مرکز واشنگتن را اداره می‌کند، در مجموعه خیره‌کننده «موزه تاریخ آمریکا» بیش از صد نوار از اجراهای یگانه آریتا فرانکلین را گرد آوری کرده است.
برای مردم آمریکا در گذشت آریتا فرانکلین، در سن ۷۶ سالگی یک ضایعه ملی بود، و تقریبا بی‌خبر و غافلگیرکننده، هر چند هفت سال بود که بیمار بود و زمزمه‌های سخت شدن بیماری سرطان پانکراس بانوی «سول» چند هفته‌ای بود که از منزل مسکونی‌اش در دیترویت، به بیرون درز کرده بود، و از سال گذشته، برنامه کنسرت‌ها لغو می‌شد.
یکی دو هفته بود که هواداران غم‌گین در آرزوی سلامت او، شب‌ها را شمع‌بدست جلوی خانه‌اش و جلوی کلیسائی به صبح می‌آوردند که برای اولین بار، صدای با شکوه، شگفت‌انگیز و آسمانی او، در محراب آن طنین انداخت.
آخرین بار که آریتا فرانکلین روی صحنه رفت، نوامبر سال گذشته (۲۰۱۷) در نیویورک بود، در کنار ستاره بریتانیائی موسیقی پاپ، التون جان، در مجلس سالانه جمع‌آوری اعانه به نفع بنیاد «ایدز».
آریتا فرانکلین همچنین به خاطر اجرای تاریخی‌اش در سال ۲۰۰۹ در مراسم سوگند باراک اوباما، رئیس جمهوری سابق آمریکا شهرت دارد . باراک اوباما بعد از مرگ آریتا فرانکلین، در یادداشتی بلند، از سهمی که آریتا فرانکلین در پیشبرد فرهنگ و جنبش حق‌طلبی و برابری‌خواهی در آمریکا داشت، تجلیل کرد.
کلارنس لو وان فرانکلین، پدر آریتا فرانکلین، واعظ مشهور کلسیا بود و آریتا در نوجوانی، شب‌ها را در منزل، با میهمانان سرشناسی چون خوانندگان موسیقی «گاسپل» نظیر «آلبرتینا واکر» و «اینز اندروز» و وعاظ برجسته و سخنورانی مثل «مارتین لوتر کینگ»، «جکی ویلسون» و «سم کوک» هم‌نشین بود، و از خواننده گاسپل، «کلارا وارد»، که معشوق پدرش نیز بود، سرمشق می‌گرفت.